TS HUỲNH THANH ĐIỀN
Chiến thắng phát xít là khẳng định sức mạnh của chính nghĩa và ngọn lửa độc lập cho các dân tộc bị áp bức
Chiến thắng phát xít trong Chiến tranh Thế giới thứ hai không chỉ là thắng lợi quân sự đơn thuần của phe Đồng minh trước các cường quốc phát xít Đức, Ý, Nhật, mà còn là biểu tượng hùng hồn cho chân lý: chính nghĩa nhất định sẽ chiến thắng. Cuộc chiến khốc liệt kéo dài từ năm 1939 đến 1945 đã chứng kiến sự hy sinh to lớn của hàng trăm triệu người trên khắp các châu lục. Tuy nhiên, kết quả cuối cùng của cuộc chiến đã định hình lại trật tự thế giới và mang đến tia hy vọng mới cho các dân tộc bị áp bức.
Chiến thắng này góp phần đập tan chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, thuyết dân tộc thượng đẳng và các chế độ độc tài quân phiệt – những tư tưởng đã gieo rắc đau thương cho nhân loại. Tuyên ngôn của Liên hợp quốc ra đời ngay sau chiến tranh năm 1945, cùng với việc thiết lập trật tự thế giới mới dựa trên nguyên tắc tôn trọng quyền tự quyết dân tộc, đã tạo ra cơ sở pháp lý và tinh thần mạnh mẽ để các dân tộc thuộc địa vùng lên đấu tranh giành độc lập.
Việt Nam là một trong những ví dụ tiêu biểu. Ngay sau khi phát xít Nhật đầu hàng, khoảng trống quyền lực được tạo ra ở Đông Dương đã tạo điều kiện cho Cách mạng Tháng Tám năm 1945 bùng nổ và giành thắng lợi, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Thắng lợi của phe Đồng minh là thắng lợi của chính nghĩa, là thời cơ quý báu cho các dân tộc thuộc địa vùng lên.”
Tương tự, tại châu Phi và Nam Á, làn sóng phi thực dân hóa diễn ra mạnh mẽ sau chiến tranh. Ấn Độ giành độc lập từ Anh năm 1947, các nước như Indonesia, Algeria, Ghana... lần lượt thoát khỏi ách thực dân, mở đầu cho tiến trình giải phóng thuộc địa trên phạm vi toàn cầu. Chính chiến thắng phát xít đã làm suy yếu sâu sắc các đế quốc châu Âu cả về quân sự lẫn uy tín chính trị, buộc họ phải chấp nhận làn sóng đấu tranh ngày càng lan rộng của các dân tộc bị trị.
Có thể nói, chiến thắng phát xít không chỉ là một cột mốc lịch sử vĩ đại mà còn là biểu tượng cho niềm tin vào lẽ phải, vào khả năng chiến thắng của các lực lượng tiến bộ, của nhân dân yêu chuộng hòa bình. Nó tiếp thêm sức mạnh cho các phong trào giải phóng dân tộc, khơi dậy tinh thần tự tôn và quyết tâm giành lấy quyền làm chủ vận mệnh của chính mình.
