Vay tiêu dùng là vay để mua một thứ “tiêu sản”, nó chẳng những không sinh lời mà còn tốn thêm chi phí trong quá trình sử dụng. Chẳng hạn như vay mua xe chẳng những phải trả lãi ngân hàng, mà còn phải tốn thêm chi phí để duy trì hoạt động của chúng, đồng thời giá trị của chúng giảm dần theo thời gian. Không giống như vay để đầu tư tài sản (chẳng hạn như mua đất, làm ăn) có khả năng mang lại thu nhập, nhờ có thu nhập dùng để trả nợ.
Nghe vay với thủ tục đơn giản, nhanh, giấy tờ photo,.. nghe có vẽ hấp dẫn nhưng thực chất lãi suất rất cao. Thông thường đây là loại hình vay tín chấp lãi suất rất cao vay thế chấp rất nhiều, bởi vì rủi ro của tổ chức cho vay lớn (lãi suất cao để bù đắp rủi ro). Người đi vay không có tài sản phải thế chấp tài sản, không vay thế chấp được nên mới vay tín chấp.
Nguồn trả nợ duy nhất trong vay tiêu dùng là thu nhập, người vay thường gặp rủi ro về việc làm hoặc lý do gì khác thu nhập không ổn định không trả được nợ. Khi đó, lãi mẹ đẻ lãi con, mức lãi sẽ tăng lên nhanh chóng nếu không trả đúng hạn. Lúc đó, sẽ bị ngân hàng xếp vào khách hàng nợ xấu, về sau sẽ khó đi vay thêm được (thông tin nợ xấu của cá nhân đưa lên hệ thống xếp hạn tín nhiệm tín dụng, bất kỳ ngân hàng nào cũng kiểm tra mức độ tín nhiệm tín dụng của khách hàng khi xem xét cho vay).
Cho vay tiêu dùng thường nhắm đến đối tượng có thu nhập thấp, với đối tượng này cần phải biết kiềm chế “cảm xúc chi tiêu” để gia tăng phần tiết kiệm. Tiết kiệm đến mức nào đó có thể đầu tư nhỏ để tạo ra nguồn thu ổn định cho bản than mới là việc quan trọng. Do vậy, trước khi vay hãy trả lời câu hỏi có cần thiết phải mua “một thứ tiêu sản” không, có sự lựa chọn nào khác thay thế mà không cần phải vay thế tín chấp không?