OpenAI đã quyết định duy trì cấu trúc phi lợi nhuận ban đầu và tiếp tục kiểm soát hoạt động kinh doanh của mình, thay vì chuyển đổi hoàn toàn sang mô hình vì lợi nhuận như kế hoạch trước đó. Quyết định này được đưa ra sau các cuộc thảo luận với các nhà lãnh đạo dân sự và văn phòng Tổng chưởng lý của California và Delaware.
CEO Sam Altman và Chủ tịch Hội đồng quản trị phi lợi nhuận Bret Taylor thông báo rằng OpenAI sẽ tái cấu trúc bằng cách chuyển đổi bộ phận vì lợi nhuận thành một công ty vì lợi ích cộng đồng (Public Benefit Corporation - PBC). Cấu trúc này cho phép công ty cân bằng giữa lợi ích của cổ đông và sứ mệnh phục vụ công chúng. Hội đồng quản trị của tổ chức phi lợi nhuận sẽ bổ nhiệm hội đồng quản trị của PBC mới, với các thành viên ban đầu có thể được chọn từ hội đồng quản trị hiện tại của tổ chức phi lợi nhuận.
Quyết định này nhằm đảm bảo rằng sự phát triển nhanh chóng của OpenAI—với định giá thị trường 300 tỷ USD và 400 triệu người dùng ChatGPT hàng tuần—phù hợp với sứ mệnh ban đầu là phát triển trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) một cách an toàn. Công ty đã đối mặt với các mối quan ngại pháp lý và đạo đức, bao gồm vụ kiện từ đồng sáng lập Elon Musk và sự giám sát từ các tổng chưởng lý bang. Mặc dù có những lo ngại về việc liệu cấu trúc mới có đủ để bảo vệ các mục tiêu từ thiện của OpenAI hay không, Altman nhấn mạnh rằng cấu trúc lai này là chìa khóa để đảm bảo đầu tư tiếp theo, có thể từ các công ty như SoftBank, đồng thời đảm bảo trách nhiệm với lợi ích công cộng thay vì chỉ cổ đông.
Quyết định của OpenAI duy trì cấu trúc phi lợi nhuận cốt lõi và chuyển bộ phận vì lợi nhuận sang mô hình công ty vì lợi ích cộng đồng (Public Benefit Corporation - PBC) là một bước đi chiến lược nhằm cân bằng giữa lý tưởng ban đầu và thực tế thương mại khốc liệt của ngành công nghệ. Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo phát triển với tốc độ nhanh chóng, việc giữ lại sứ mệnh phát triển AGI (trí tuệ nhân tạo tổng quát) một cách an toàn và có trách nhiệm với cộng đồng là điều không dễ, đặc biệt khi OpenAI đang được định giá lên đến 300 tỷ USD và thu hút hàng trăm triệu người dùng.
Việc chuyển sang cấu trúc PBC có thể được xem là nỗ lực để duy trì tính chính danh và đạo đức giữa làn sóng thương mại hóa mạnh mẽ, đồng thời mở đường cho các vòng gọi vốn lớn hơn trong tương lai mà vẫn có thể tuyên bố rằng công ty không chỉ phục vụ lợi ích cổ đông. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra câu hỏi về tính thực chất của sự thay đổi: nếu quyền lực quản trị vẫn nằm trong tay một nhóm nội bộ có liên kết chặt chẽ với cấu trúc cũ, thì liệu sự tái cấu trúc có thật sự đem lại cơ chế giám sát độc lập và đảm bảo trách nhiệm cộng đồng hay không?
Động thái này cũng cho thấy OpenAI đang nỗ lực “chữa cháy” sau những căng thẳng nội bộ, áp lực pháp lý từ các cơ quan chức năng và vụ kiện từ Elon Musk. Trong khi đó, các nhà đầu tư tiềm năng như SoftBank đang quan sát mô hình lai này như một tiền đề để rót vốn lớn, tạo ra sự pha trộn giữa lý tưởng và lợi ích. Tóm lại, OpenAI đang đi trên một sợi dây mỏng giữa trách nhiệm xã hội và áp lực thị trường. Việc liệu họ có giữ được bản sắc là tổ chức "vì nhân loại" hay không sẽ phụ thuộc vào tính minh bạch, cấu trúc quyền lực thực tế và sự kiểm soát của cộng đồng trong tương lai.
